Bliżej swoich korzeni – w świecie legend
„Bliżej swoich korzeni – w świecie legend” to tytuł innowacji pedagogicznej realizowanej w bieżącym roku szkolnym w klasach czwartych w Szkole Podstawowej w Strzyżowicach. Program dotyczy w dużej mierze kształtowania wśród uczniów umiejętności czytelniczych, poznawczych, manualnych przy pomocy różnego typu wzajemnie się uzupełniających zajęć (język polski, historia, muzyka, plastyka). Wybrane przez uczniów i nauczycieli – polonistów legendy, stały się punktem wyjścia do zajęć czytelniczych, dydaktycznych, plastyczno-muzycznych czy nawet multimedialnych.
Głównym celem innowacji jest rozpowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci, a przy tym motywowanie do aktywnego poznawania własnego kraju, związanych z nim dzieł literackich, zwyczajów oraz specyficznego słownictwa, a także rozwijanie zainteresowań artystycznych. Mottem towarzyszącym działaniom stały się słowa Andrzeja Sapkowskiego: „Tylko w legendach może przetrwać to, co w naturze przetrwać nie może. Tylko legenda i mit nie znają granic możliwości.”
W pierwszej kolejności uczniowie poznali legendy znajdujące się w programie nauczania języka polskiego i historii, jak np. „O Lechu, Czechu i Rusie”, „O księciu Popielu” czy „O Bazyliszku”. Ciekawą formą zajęć dla uczniów okazało się przygotowanie przez nich książeczek z dowolnie wybranymi legendami. Każdy taki projekt zawierał opis kilku legend wraz z własnoręcznie wykonanymi ilustracjami lub w postaci komiksu. Największą radość sprawiła uczniom możliwość zaprezentowania swojej książeczki przed klasą i przeczytania legend. W pracach uczniów znalazły się legendy z różnych regionów Polski, np. z Pomorza „Czarodziejski jantar”, „Dlaczego Bałtyk jest słony”, z południa Polski (z gór): „Dzielny Giewont”. Czwartoklasiści chętnie też wysłuchali legend ze Śląska i Zagłębia, np. „Skarbnik – duch kopalni” czy „Legenda o powstaniu Sosnowca”.
W drugim semestrze uczniowie poznają podania i legendy związane z miejscem swojego zamieszkania, w tym również dotyczące miejsca kultu religijnego (kościoły, przydrożne kapliczki,
pomniki). Poznawanie historii swojego regionu wiąże się także z odwiedzeniem miejsc upamiętniających ważne wydarzenia, jakimi są muzea. Uczniowie odwiedzili niedawno Muzeum Miejskie „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej. W czasie zajęć poznali m.in. historię Zagłębia Dąbrowskiego, a także zwiedzili ekspozycje dotyczące archeologii, przyrody, etnografii lokalnej i kultur pozaeuropejskich.
Realizacja programu innowacyjnego przyczynia się nie tylko do nauki poszanowania tradycji czy kształtowania postawy patriotycznej u młodego człowieka, ale przede wszystkim do rozwijania nawyku czytania, korzystania z biblioteki, zachęcania do samodzielnego korzystania z różnych źródeł informacji. Prezentowanie przez uczniów swoich legend (książeczek) przed klasą z pewnością przyczyniło się do rozwoju postaw koleżeństwa i wzajemnej życzliwości oraz umiejętności współdziałania w grupie.
SP Strzyżowice
