Ocenianie kształtujące
Elementy oceniania kształtującego, które zostaną wprowadzone do wewnątrzszkolnego oceniania w Szkole Podstawowej im. Stanisława Polakowskiego w Strzyżowicach od roku szkolnego 2021/2022 - informator dla uczniów.
Ocenianie jest integralną częścią procesu edukacyjnego. W naszej szkole w codziennej pracy dydaktycznej mamy do czynienia z ocenianiem podsumowującym, które dzięki testom, egzaminom i innym formom sprawdzania wiedzy, ma potwierdzić to, czego uczniowie się nauczyli. Ocena sumująca ma znaczenie przy podsumowaniu wiedzy nabytej przez ucznia i zwykle ogranicza się do stopnia. Zasady oceniania są sformułowane w Wewnątrzszkolnych Zasadach Ocenianiu(Statut SP im. Stanisława Polakowskiego w Strzyżowicach ), wg którego nauczyciele przedmiotowi ustalają Przedmiotowe Ocenianie.
Od bieżącego roku szkolnego włączamy w nasz wewnątrzszkolny system oceniania wybrane elementy oceniania kształtującego („OK”), tak by wspomóc was w procesie uczenia się i lepiej przygotować do uczenia się przez całe życie. Ocena kształtująca służy do tego, abyście uświadomili sobie, co zrobiliście dobrze, co źle i jak może poprawić swoją pracę.
Wg badań, ocenianie kształtujące przynosi duże efekty w pracy z uczniami mającymi trudności w uczeniu się, stwarza atmosferę sprzyjającą uczeniu się, przejawia się większym poczuciem własnej wartości uczniów, zaangażowaniem w proces uczenia się, samodzielnością, umiejętnością współpracy oraz świadomym uczeniem się. Ocena kształtująca służy uczniowi do tego, aby uświadomił sobie, co zrobił dobrze, co źle i jak może poprawić swoją pracę. Pomaga uczniowi w trakcie procesu uczenia się.
Zmieniamy nasz wewnątrzszkolny system oceniania – rezygnujemy ze średniej ważonej, gdyż ocena śródroczna i roczna nie jest średnią arytmetyczną. Dotychczasowa średnia ważona miała przygotować uczniów do ocen obowiązujących w gimnazjach, jednak utrudniała indywidualne podejście do każdego ucznia (ujednolicone wagi takie same dla wszystkich). W klasach I – III od bieżącego roku szkolnego obowiązuje ocena opisowa.
Nie rezygnujemy z dotychczasowych zasad oceniania, ale uzupełniamy je o elementy „Oceniania Kształtującego”.
Jakie elementy „OK.” będą wprowadzone od nowego roku szkolnego?
Nauczyciel na wybranych lekcjach i przy ocenianiu wybranych prac/działań ucznia:
- Określa cele lekcji i formułuje je w języku zrozumiałym dla ucznia.
Nauczyciel przed przystąpieniem do planowania lekcji zastanawia się, jakie cele chce zrealizować z uczniami podczas lekcji. Określa też, co chce, aby uczniowie osiągnęli. Często cel, który stawia sobie nauczyciel, może być dla ucznia niejasny. Dlatego nauczyciel musi go tak sformułować, aby stał się on zrozumiały dla każdego ucznia. Pod koniec lekcji wraz z uczniami nauczyciel sprawdza, czy cel został osiągnięty.
- Ustala wraz z uczniami kryteria oceniania, czyli to, co będzie brał pod uwagę przy ocenie pracy ucznia.
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało ocenie. Nauczyciel sam lub wraz z uczniami ustala kryteria oceniania - co będzie brane pod uwagę przy ocenianiu (NaCoBeZu) czyli, co będzie dowodem na to, że cele zostały osiągnięte. Kryteria pomagają uczniom przygotować się do sprawdzianu oraz wykonać pracę tak, aby postawiony przez nauczyciela cel został zrealizowany. Nauczyciel konsekwentnie ocenia tylko to, co wcześniej zapowiedział.
- Stosuje informację zwrotną.
Nauczyciel stawia ocenę sumującą, ale jednocześnie przekazuje uczniowi komentarz do jego pracy. Dobra informacja zwrotna jest sztuką, ale zawsze powinna zawierać cztery elementy:
- wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy ucznia, metoda „zielonego długopisu”,
• odnotowanie tego, co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy ze strony ucznia,
• wskazówki, w jaki sposób uczeń powinien poprawić tę konkretną pracę,
• wskazówki, w jakim kierunku uczeń powinien pracować dalej. Informacja zwrotna musi być ściśle związana z kryteriami oceniania określonymi przed wykonaniem zadania (czyli z NaCoBeZu).
- Potrafi formułować pytania kluczowe.
Pytania kluczowe to pytania, które skłaniają uczniów do myślenia. Takie pytania ukazują uczniom szerszy kontekst omawianego zagadnienia, zachęcają do poszukiwania odpowiedzi i silniej angażują w naukę.
- Potrafi zadawać pytania angażujące ucznia w lekcję.
Zadawanie pytań w ocenianiu kształtującym polega na włączaniu wszystkich uczniów w myślenie nad rozwiązywaniem problemu postawionego przez nauczyciela. Ma temu służyć m.in.:
- wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź ucznia, wprowadzenie symbolu „JN” („Jeszcze Nie” - jeszcze nie jestem gotów, jeszcze nie opanowałem wymaganego materiału)
• kierowanie przez nauczyciela pytania do wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających się,
• poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania nauczyciela,
• niekaranie za błędne odpowiedzi,
• Zadawanie uczniom pytań „otwartych”.
- Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską.
Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie recenzują swoje prace, dają sobie wzajemnie wskazówki, jak je poprawić. Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić, aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i czyni z niego aktywnego i odpowiedzialnego uczestnika tego procesu.
