"WYCHOWYWAĆ TO ZNACZY KOCHAĆ I WYMAGAĆ"

Jak odpowiedzialnie i mądrze wychowywać dziecko?

Być dobrym rodzicem nie znaczy pozwalać dziecku na wszystko, obsypywać go prezentami, ulegać kaprysom - być dobrym rodzicem to być z dzieckiem, towarzyszyć mu w zabawie, uczyć go zasad i pokazywać świat. Odpowiedzialność oraz moralny obowiązek realizowania tego, co dla dzieci najlepsze, daje rodzicom prawo do stawiania granic i wyciągania konsekwencji, a przede wszystkim występowania z pozycji autorytetu.

Wszystkie dzieci, bez względu na to, ile mają lat, muszą być traktowane z szacunkiem i godnością. Powinny mieć wpajane zasady postępowania pozwalające na rozwój samooceny, samokontroli i budowanie prawidłowych relacji pomiędzy dziećmi i dorosłymi. Przestrzeganie przez dzieci zasad posłuszeństwa oraz zachowanie przez rodziców równowagi pomiędzy miłością rodzicielską a ustalonymi regułami postępowania daje dzieciom poczucie bezpieczeństwa. Zachwianie tej równowagi oznacza kłopoty wychowawcze.

Najważniejsze zasady postępowania rodziców wobec dzieci:

1. Drodzy Rodzice, zapewniajcie dziecku poczucie bezpieczeństwa. Nieustannie okazujcie dziecku miłość i czułość. W ramionach mamy oraz taty dziecko czuje się bezpiecznie. Dbajcie o to, by wiedziało, że jest kochane nawet wtedy, gdy jest niegrzeczne. Poczucie bezpieczeństwa to również jasno określone przez rodziców zasady i reguły oraz ich konsekwentne przestrzeganie. Dziecko, które zna ograniczenia potrafi odróżnić dobro od zła, zna swoją pozycję w rodzinie i ma poczucie bezpieczeństwa.

2. Poświęcajcie dziecku dużo czasu!

Wspólne zabawy, czytanie książek, opowiadanie bajek, spacery, podróżowanie czy wykonywanie obowiązków domowych są nie do zastąpienia. Kiedy spędzacie czas z dzieckiem jesteście z nim na 100%. Dzieci, które są ignorowane lub, którym rodzice okazują obojętność mogą stać się obojętne, a nawet agresywne. Nauczcie swoje dziecko, że szczęście nie jest kwestią tego ile masz, a jak wiele możesz zrobić z tym, co posiadasz.

3. Nauczcie się słuchać!

Wszystkie dzieci napotykają w swoim życiu sytuacje frustrujące, bolesne lub przygnębiające. Dzieci, które rozmawiają z rodzicami i otrzymują pomoc przy rozwiązaniu swoich problemów nabywają coraz więcej siły, pewności siebie. U dzieci, którym tego brakuje, powstają problemy emocjonalne. Nauczcie się mówić do swojego dziecka. Mówcie do dziecka łagodnie i spokojnie. Nie obrażajcie się, nie porównujcie go do innych, odnoście się do swojego dziecka z szacunkiem. Pamiętajcie, że słowa mogą ranić. Jeśli zachowaliście się wobec dziecka niewłaściwie - nie bójcie się przeprosić. Chwalcie za wysiłki i za osiągnięcia. Stale powtarzajcie - wiem, że potrafisz, że Ci się uda - to pomoże dziecku uwierzyć w siebie.

4. Wyznaczcie reguły i bądźcie konsekwentni!

Zakazy i nakazy uczą małego człowieka jak żyć, co jest słuszne ,a co nie.

Dziecko nie rodzi się z tą wiedzą. Pamiętajcie też, że dziecko będzie Was nie raz sprawdzało swoim zachowaniem czy nadal nie wolno tego, co zostało zabronione - dlatego bądźcie konsekwentni na co dzień.

5. Nie bójcie się stanowczości!

Dziecko powinno wiedzieć, co oznacza słowo „nie”. Nie ulegajcie, gdy dziecko próbuje wymusić coś krzykiem. Starajcie się w takich sytuacjach zachować spokój. Spokojnie i stanowczo należy powiedzieć, że nie podoba Wam się jego zachowanie. Kluczowa zasada dobrego wychowania dziecka to wspólne zdanie obojga rodziców, bo kogo dziecko ma posłuchać, jeśli jeden rodzic mówi co innego niż drugi?

6. Pozwólcie dziecku na okazywanie uczuć!

Dziećmi targają różne uczucia, często sprzeczne ze sobą. Dlatego pozwólcie dziecku: płakać, krzyczeć, bać się czy denerwować. Łzy oraz wściekłość pozwalają rozładować napięcie. Dziecko ma prawo do okazywania złości. Nie zmuszajcie dziecka do uległości w każdej sytuacji, po to, by innym nie sprawić przykrości. Dziecko też ma prawo do wyrażania własnego zdania.

Pozwólcie na samodzielność i własną aktywność dziecka. Pozwólcie dziecku podejmować własne decyzje np.: jaki ma założyć sweter, co zje na śniadanie itp. Zachęcajcie dziecko do samodzielnego rozwiązywania problemów. Nie chrońcie przed wszelkim ryzykiem - pokazujcie i uczcie dziecko, że jego zachowania i decyzje mają swoje konsekwencje. Uczcie porządku i dobrych manier. Dobre maniery są oznaką szacunku dla innych, jeśli szanujemy innych szanujemy też samego siebie. Ucząc norm zachowania, okazując dziecku miłość i szacunek, rodzice stają się dla niego autorytetem i wzmacniają łączącą ich więź.

7. Akceptujcie – jeśli nie będziecie akceptować dziecka takim, jakie jest, świetnie to wyczuje i wszystkie wysiłki wychowawcze spełzną na niczym.

 

JAK POPRAWIĆ KONTAKT Z DZIECKIEM...

Bywa, że mimo wielu wysiłków włożonych w wychowanie dziecka nasz kontakt z nim w okresie dorastania nie jest najlepszy. Czy można coś naprawić? Na pewno można nad tym pracować, ale nie jest to łatwe. Utracone zaufanie, brak wiary, złość to sprawy, które - gdy narastały latami - mogą być trudne do zmiany, ale są możliwe i należy próbować. Jeżeli chcesz wprowadzić zmiany, to powiedz o tym dziecku. Porozmawiaj z nim o tym, co i jak chcesz zmienić. Wyjaśnij mu dlaczego i poproś o współpracę. Dziecko musi widzieć, że zależy ci na poprawieniu kontaktu. Jeśli dotychczasowe próby porozumienia się z dzieckiem nie powiodły się, należy podjąć nowe działania. Nie warto rezygnować z bliskości. Oboje tego potrzebujecie.

Jeżeli jakieś zachowanie Twojego dziecka jest dla Ciebie nie do przyjęcia, spróbuj to zmienić. Powiedz mu:

- o jakie konkretnie zachowanie Ci chodzi,

- jakie uczucia przeżywasz, gdy ono zachowuje się w ten nieakceptowany przez Ciebie sposób,

- dlaczego to zachowanie jest Twoim zdaniem niewłaściwe,

- jakie konsekwencje dla Ciebie lub innych ma to jego zachowanie,

- jakiej zmiany oczekujesz.

 

Jeśli chcesz przeprowadzić z dzieckiem poważną rozmowę po to, by wprowadzić zmiany w waszej rodzinie, to:

- znajdź na nią jakiś spokojny moment,

- zajmuj się tylko tą konkretną sprawą,

- mów o tym, co w związku z konkretnym zdarzeniem czujesz,

- słuchaj uważnie, co dziecko ma Ci do powiedzenia,

- zadbaj o to, by każdy mógł przedstawić swój punkt widzenia i wyrazić własną opinię,

- zakładaj możliwość zmiany swojego zdania,

- bądź gotowy do kompromisów,

- koncentruj się na rozwiązaniu problemu, a nie na tym kto wygra.

 

Bądź przykładem, szanuj prawa dziecka, bądź konsekwentny, ucz... i rozmawiaj...

- bądź przykładem. Postępuj tak, by być wiarygodnym. Dzieci są dobrymi obserwatorami i łatwo zauważą, gdy nie robisz tak, jak mówisz.

- wymagaj, ale stawiaj dziecku warunki możliwe do spełnienia.

- bądź konsekwentny, aby dziecko liczyło się z Tobą i wiedziało, że ustalone przez Ciebie normy w ważnych sprawach muszą być respektowane.

- poznaj przyjaciół i znajomych dziecka. Pamiętaj, że w tym wieku koledzy odgrywają ważną rolę i często mają duży wpływ.

- szanuj prawo dziecka do własnych wyborów, opinii, dysponowania swoim wolnym czasem. Doradzaj, ale nie narzucaj swojej woli.

- nie bądź nadmiernie opiekuńczy. Pozwól dziecku zdobywać doświadczenia; ono uczy się życia przede wszystkim robiąc nowe rzeczy, sprawdzając. Czasem popełnia przy tym błędy, bądź zatem czujny i w porę reaguj.

- określ jasno zasady dotyczące zakazu stosowania środków odurzających i innych używek, ale sam też unikaj nadużywania leków, papierosów i alkoholu.

- ucz jak przezwyciężać trudności i radzić sobie w trudnych sytuacjach. Dotyczy to także sytuacji, gdy ktoś proponuje narkotyki.

 

CZEGO DORASTAJĄCE DZIECI POTRZEBUJĄ OD RODZICÓW?

Dorastające dzieci potrzebują naszej dyskretnej obecności, dostępności i gotowości do udzielenia im pomocy. Wierzą, że w porę zareagujemy, gdy dzieje się coś niedobrego i znajdziemy sposób, aby rozwiązać problem. Chcą widzieć w nas swoich sojuszników, na których mogą liczyć w trudnych momentach.

Czego więc potrzebują od nas nasze dzieci? :

1. Poczucia więzi i przynależności do rodziny. Chcą czuć, że są kochane, rozumiane i mogą liczyć na wsparcie rodziców. Potrzebują naszego szacunku, przyjaznej atmosfery w domu - poczucia bezpieczeństwa.

2. Poczucia własnej wartości. Chcą, aby doceniać ich wysiłki w osiąganiu sukcesów oraz chcą mieć pewność, że nie zostaną przez nas skrytykowane i odrzucone, gdy coś się nie uda.

3. Wiarygodności. Chcą mieć pewność, że zachowujemy się tak jak mówimy, ale także, że potrafimy przyznać się do własnych słabości, niewiedzy i błędów.

4. Sprawiedliwego traktowania. Przekonania, że rodzice w niejasnej sytuacji zareagują w oparciu o wnikliwe rozpatrzenie sprawy.

5. Stanowczości w ważnych sprawach. Potrzebują jasno określonych reguł i konsekwencji w ich przestrzeganiu.

6. Poszanowania intymności i dyskrecji. Chcą mieć pewność, że granice ich prywatności są przez nas respektowane.

 

JAK ZAPOBIEGAĆ UZALEŻNIENIU OD GIER KOMPUTEROWYCH U DZIECI ?

Uzależnienie od gier obejmuje nie tylko gry komputerowe, ale także gry wykorzystujące inne media elektroniczne - konsole, i-pody, telefony komórkowe itd. Istnieją dowody na to, że gry komputerowe mogą być źródłem agresji, mogą wywierać szkodliwy wpływ i mogą uzależniać. Należy podkreślić, że efekty są niezwykle indywidualne i zależą od wielu czynników, a nie tylko od czasu spędzanego na graniu. Inne czynniki to np. wiek, dojrzałość emocjonalna, rodzaj gier, posiadanie specyficznych cech osobowościowych (np. niska samoocena, czy też nieśmiałość w kontaktach z innymi ludźmi). Ze względu na to, że uzależnienie od gier komputerowych u dzieci jest bardziej destrukcyjne, zwłaszcza w ujęciu długofalowym, warto zastanowić się, w jaki sposób można zmniejszyć ryzyko uzależnienia.

Oto kilka porad:

- ograniczenie czasu spędzonego na graniu - zaleca się, aby czas spędzony przed komputerem czy telewizorem był ograniczony do około 2 godzin dziennie, ważne jest, aby nie ograniczać się tylko do limitowania czasu grania, ale także zaproponować alternatywne formy rozrywki dla dzieci - pokazać, że poza światem gier istnieje także rzeczywisty świat pełen atrakcji i rozrywek;

- kontrolowanie tematyki gier - na wstępie należy podkreślić, że nie chodzi tutaj o podejmowanie decyzji o tym w co grać ma dziecko, ale raczej z dzieckiem, warto porozmawiać, aby poznać upodobania i gusty dziecka, i pomóc w podjęciu decyzji o zakupie nowej gry starając się ocenić czy wybrana pozycja zawiera treści, na które dziecko jest gotowe, im młodsze dziecko, szczególnie ważne jest, aby mieć świadomość jak wiele przemocy zawierają gry, w które gra dziecko;

- zasady bezpieczeństwa w Internecie - korzystaj z oprogramowania ograniczającego dostęp do stron zawierających nieodpowiednie treści, ucz dziecka zasad bezpiecznego korzystania z Internetu;

- emocje - zastanów się, jaki jest temperament Twojego dziecka, jakie są jego słabości i silne strony, czy granie może stać się dla Twojego dziecka substytutem np. dla interakcji z rówieśnikami albo polem do rywalizacji?

 

Drogi Rodzicu, zwróć się do pedagoga szkolnego gdy:

niepokoi Cię zachowanie dziecka,

chcesz porozmawiać o dziecku i Twoich z nim relacjach,

masz pytania dotyczące wyników w nauce dziecka i jego funkcjonowania w szkole,

potrzebujesz wsparcia w procesie wychowania,

szukasz pomocy,

masz pytania i nie wiesz do kogo się z nimi zwrócić,

zauważasz u dziecka problemy w uczeniu się.

 

ALFABET PEDAGOGA SZKOLNEGO:

P - pomoc

E - empatia

D - działanie

A - aktywność

G - gotowość

O - opieka

G - gościnność

 

S - spokój

Z - zainteresowanie

K - kreatywność

O - otwartość

L - lojalność

N - nowatorskość

Y - ?

Bycie rodzicem to wspaniały stan, ale wymagający poczucia odpowiedzialności, zaangażowania , a przede wszystkim wzajemnej miłości.

Ku pokrzepieniu serc...

Magdalena Jeziorowska - pedagog szkolny